Miesięcznik „Dyrektor Szkoły” jest periodykiem skierowanym przede wszystkim do kadry kierowniczej oraz kadry oświatowej. Jego wydawcą jest Wolters Kluwer.
W numerze 12/2023 Bogdan Bugalski w artykule „Eksperci o szansach na zmiany w oświacie” prezentuje stanowiska przedstawicieli środowisk oświatowych na temat zmiany edukacji i szansy na jej realizację1. Sceptycznie patrzy na możliwość realizacji obietnic wyborczych Wojciech Starzyński, prezes Fundacji „Rodzice w Szkole”. „Jeśli nie doprowadzi się do sytuacji, że to obywatele poczują się właścicielami szkół i będą mieli zagwarantowane prawo wpływania na ich losy, nigdy żadne zmiany się nie udadzą, nawet najbardziej szlachetne”2.
Elżbieta Piotrowska-Albin w artykule „Wyzwania dyrektorów” analizuje wyniki badań, jakie wydawnictwo Wolters Kluwer Polska przeprowadziło już po raz drugi3. Badanie miało na celu zidentyfikowanie problemów, z którymi kadra kierownicza oświaty mierzy się w bieżącym roku szkolnym. Z badania LEXOMETR Prawno-Samorządowy 2023 wynika, że aż 81 % samorządowców największe wyzwania widzi w niepewności finansowania zadań bieżących, w tym oświaty, oraz utrzymania płynności finansowej, dla 70%jest to inflacja i wysokie, stale rosnące koszty, a 66% – wzrost kosztów obsługi oświaty. Problem mediacji między rodzicami a szkołą podejmuje w swoim artykule Olga Janyszek.4 Jej zdaniem do generujących konflikty najczęściej niezaspokojonych potrzeb, zarówno rodziców i nauczycieli należą potrzeby: bezpieczeństwa emocjonalnego i wolności od strachu, uwagi, akceptacji, szacunku i uznania, bycia zrozumianym, poczucia własnej wartości, autonomii, zaufania, osiągnieć, sprawiedliwości, poczucia sprawczości, równej dystrybucji władzy. Autorka przypomina ważne zasady, które musza obowiązywać w negocjacjach między rodzicami a szkołą. Są to: dobrowolność, bezstronność, neutralność, akceptowalność, poufność.
Istotne informacje na temat odpowiedzialności porządkowej i dyscyplinarnej nauczycieli przedstawiła w swoim artykule Agata Piszko5. Autorka przypomniała jakie kary przewiduje Kodeks pracy oraz jakie konieczne działania musi podjąć pracodawca.
Czasopismo „Wychowawca” jest miesięcznikiem dla nauczycieli i wychowawców katolickich. W numerze 12/2023 Magdalena Guziak-Nowak dzieli się z czytelnikami swoimi refleksjami na temat współczesnej rodziny oraz zagrożeń z którymi się styka6. Beata Nadolna poświęciła swój artykuł dojrzewaniu miłości rodzicielskiej, natomiast siostra M. Urszula Kłusek przybliża działalność Wspólnoty Hioba7.
Pozostałe czasopisma o tematyce historycznej zostaną zaprezentowane w przyszłym Serwisie Prasowym.
_______________________________
1 B.Bugalski : Eksperci o szansach na zmiany w oświacie. Dyrektor Szkoły. – 2023, nr 12, s. 14-17.
2 Tamże, s. 16.
3 E.Piotrowska-Albin : Wyzwania dyrektorów. Dyrektor Szkoły. – 2023, nr 12, s. 18-22.
4 O.Janyszek : Mediacje między rodzicami a szkołą. Dyrektor Szkoły. – 2023, nr 12, s. 27-30.
5 A.Piszko : Odpowiedzialność porządkowa a dyscyplinarna. Dyrektor Szkoły. – 2023, nr 12, s. 40-44.
6 M.Guziak-Nowak : Quo vadis, rodzino? Wychowawca. – 2023, nr 12, s. 5-9.
7 B.Nadolna : Dojrzewanie miłości rodzicielskiej. Wychowawca. – 2023, nr 12, s. 14-15, s.M.W.Kłusek SAC : Aby rodzina była… rodziną. Wychowawca. – 2023, nr 12, s. 10-11.
„Kwartalnik Pedagogiczny” jest wydawany przez Uniwersytet Warszawski. Numer 1/2023 poświęcony jest w całości pamięci Profesor Ireny Wojnar (1924-2021). Nestorka polskiej pedagogiki uznawana była za wielką humanistę. Twórczyni polskiej szkoły wychowania przez sztukę, opartej na interdyscyplinarnej teorii o charakterze humanistyczno-społecznym patrzyła na procesy edukacyjne przez pryzmat uwrażliwienia człowieka oraz rozwijania jego osobistej kultury rozumianej jako sposób życia”1. Ten specjalny numer otwiera tekst Krystyny Milczarek-Pankowskiej pod tytułem „Alternatywa pedagogiczna w teorii wychowania estetycznego Ireny Wojnar”. Autorka dokonała analizy źródeł koncepcji wychowania estetycznego Ireny Wojnar i jej głównych założeń. Omówiła idee estetycznej samowiedzy w kontekście rozumienia świata i troski o jego przyszłość2.
Mirosława Zalewska-Pawlak w artykule zatytułowanym „O teorii wychowania estetycznego Ireny Wojnar. Aspekt historyczny i autobiograficzny” stawia pytanie dotyczące aktualności i uniwersalności myśli twórczyni teorii. W artykule omówiono znaczenie jej dorobku naukowego w zakresie tej teorii w odniesieniu do polskiej, jak i europejskiej pedagogiki3.
Agnieszka Izabela Piejka w tekście „Kultura pokoju w myśli pedagogicznej Ireny Wojnar. Główne inspiracje” podejmuje problem rozwijanej przez Irenę Wojnar idei kultury pokoju w kontekście postulatów propagowanych przez UNESCO. W artykule ukazano najważniejsze cechy kultury pokoju, takie jak konieczność powiązania jej z powszechną odpowiedzialnością i myśleniem o przyszłości oraz rozwijaniem w człowieku empatii, wyobraźni i wrażliwości na wartości4. Barbara Kwiatkowska-Tybulewicz w tekście „Irena Wojnar o potencjale edukacyjnym sztuki nowoczesnej5. Koncepcja pedagogiczna z lat 60. XX wieku” ukazuje wychowawcze aspekty sztuki nowoczesnej, jakie wyodrębniła Wojnar w swoich pierwszych publikacjach naukowych. W artykule zwrócono uwagę na nowatorstwo myśli pedagogicznej Ireny Wojnar i potencjał wychowawczy koncepcji wychowania przez sztukę, wprowadzonej przez nią do polskiej myśli pedagogicznej w latach 60. XX w.
Kwartalnik „Praca Socjalna” wydawane jest przez Akademię Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Anna Chmielewska w artykule pt. „Wyzwania pracy socjalnej wobec kobiet nadużywających alkoholu. Refleksje i spostrzeżenia na podstawie wybranych wyników badań własnych” zamieszcza refleksje i spostrzeżenia oparte na wynikach badań własnych w ramach projektu badawczego6. W ramach badań przeprowadzono wywiady z pracownikami socjalnymi, którzy w swojej codziennej pracy spotykają się z tą grupą klientek. Ich wypowiedzi pozwalają zrozumieć trudne położenie kobiety uzależnionej, uświadamiają na temat jej problemów oraz ukazują okoliczności będące początkiem trudnej walki z nałogiem. Izabela Zębrowska i Ewa Zasępa w tekście „Wsparcie formalne i nieformalne udzielane rodzinom zastępczym” przedstawiają stan badań oceniających postrzeganie przez rodziny zastępcze formalne i nieformalne wsparcie, jakiego doświadczają7.
_______________________________
1 K.Milczarek-Pankowska, J.Madalińska-Michalak: Wprowadzenie. Kwartalnik Pedagogiczny, 2023, nr 1, s. 7.
2 K.Milczarek-Pankowska: Alternatywa pedagogiczna w teorii wychowania estetycznego Ireny Wojnar. Kwartalnik Pedagogiczny, 2023, nr 1, s.13-23.
3 M.Zalewska-Pawlak : O teorii wychowania estetycznego Ireny Wojnar. Aspekt historyczny i autobiograficzny. Kwartalnik Pedagogiczny, 2023, nr 1, s.25-35.
4 A.I.Piejka : Kultura pokoju w myśli pedagogicznej Ireny Wojnar. Główne inspiracje. Kwartalnik Pedagogiczny, 2023, nr 1, s. 47-63.
5 B.Kwiatkowska-Tybulewicz : Irena Wojnar o potencjale edukacyjnym sztuki nowoczesnej. Kwartalnik Pedagogiczny, 2023, nr 1, s. 79-89.
6 A.Chmielewska : Wyzwania pracy socjalnej wobec kobiet nadużywających alkoholu. Refleksje i spostrzeżenia na podstawie wybranych wyników badań własnych. Praca Socjalna, 2023, nr 3, s. 21-45.
7 I.Zębrowska, E.Zasępa : Wsparcie formalne i nieformalne udzielane rodzinom zastępczym. Praca Socjalna, 2023, nr 3, s. 69-91.
Czasopisma popularnonaukowe pozwalają czytelnikom poznać uproszczone wersje badań i problemów badawczych. Autorzy takich publikacji autorzy podchodzą do tematu sumiennie i z należytą rzetelnością, a jednocześnie stawiają na żywy, prosty język.
Czasopismem popularnonaukowym jest „Świat Nauki”. Jest to polska edycja „Scientific American”. W Bibliotece Pedagogicznej dostępne są roczniki z lat 1992-2023.
W numerze 1/2023 Jonathan O`Callaghan opisuje odkrycie galaktyki „GLASS-z13″dzięki zastosowaniu nowoczesnej technologii1. W tym celu wykorzystano obrazy zrobione przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (James Webb Space Telescope; JWST).
Obserwacje wczesnych galaktyk dokonywane przez JWST zaczęły się w 1985 r. Po ponad dwóch dekadach pracy teleskop JWST (nazwany na cześć byłego administratora NASA)został wystrzelony Boże Narodzenie 2021 r. Rozpoczęto długo oczekiwane obserwacje w kosmosie, które przyniosły szereg doniosłych odkryć. Clara Moskowitz w swoim artykule „Kosmiczne portrety” zaznajamia czytelników ze zdjęciami wykonanymi przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba2.
Widać na nich wiele nowych szczegółów. JWST uwidocznił po raz pierwszy w historii widok pierścieni Neptuna w podczerwieni.
Andrea Alù podejmuje temat nowo wynalezionych metamateriałów. Mogą one modyfikować fale, tworząc złudzenia optyczne i być podstawą użytecznych technologii3.
Miesięcznik „Wiedza i Życie” jest również popularnonaukowym periodykiem. W Bibliotece Pedagogicznej dostępne są roczniki od 1989 r. do 2023 r.
W numerze 1/2023 Olga Orzyłowska-Śliwińska wyjaśnia skąd się bierze sól spożywcza4. W Polsce mamy kopalnie, a sól pozyskuje sie rozmaitymi metodami, w tym górniczymi. Podziemne zasoby utworzyły sie wiele milionów lat temu. Jednak nie wszystkie państwa dysponują złożami podziemnymi. W jaki sposób pozyskiwana jest tam sól opisuje autorka.
Mariusz Sepioło w swoim artykule uświadamia nam, jak ważne dla naszego bezpieczeństwa są rurociągi i światłowody leżące na dnie morskim5. Autor przytacza „W 2008 r. od sieci odcięta została południowa Azja. Wszystko przez awarie dwóch światłowodów leżących na dnie oceanu. Przyczyny zepsucia nie są znane. Wiemy z kolei, że region Azji Południowo-Wschodniej straciłm połączenie internetowe w wyniku trzęsienia ziemi na Tajwanie w 2016 r. Naprawa kabla trwała wtedy 49 dni.6„
Problem bezsenności podejmuje Paweł Walewski7. Najnowsze badania korelacji pomiędzy czasem spędzanym we śnie a stanem zdrowia wykazały, że pięć lub mniej godzin snu w ciągu doby w wypadku osób w średnim jak i podeszłym wieku zwiększa ryzyko rozwoju chorób przewlekłych: serca, cukrzycy lub raka.
Kamil Nadolski jest autorem interesującego artykuł na temat aplikacji śledzących8. Opisuje działanie aplikacji Covenant Eyes, dzięki której Ewangeliczny Kościół Południowych Baptystów Gracepoint monitoruje aktywność w sieci 450 swoich członków.
_______________________________
1 J.O`Callaghan : Przełom w kosmologii. Świat Nauki. – 2023, nr 1, s. 28-38.
2 C.Moskowitz : Kosmiczne portrety. Świat Nauki. – 2023, nr 1, s. 46-51.
3 A.Alù : Oszukiwanie świata. Świat Nauki. – 2023, nr 1, s. 52-61.
4 O.Orzyłowska-Śliwińska : Piękna Salina. Wiedza i Życie. – 2023, nr 1, s. 10-13.
5 M.Sepioło : Podwodna pajęczyna. Wiedza i Życie. – 2023, nr 1, s. 14-19
6 Tamże, s. 19
7 P.Walewski : Plaga niewyspanych. Wiedza i Życie. – 2023, nr 1, s. 30-34
8 K.Nadolski : Aplikacje na podsłuchu. i Życie. – 2023, nr 1, s. 48-51
W bieżącym Serwisie Prasowym zaprezentowano miesięcznik „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”. Wydawcą periodyku jest Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. W Bibliotece Pedagogicznej w Ostrołęce dostępne są roczniki od 1972 r.
W numerze 2/2023 Amanda Błaszczak przybliża czytelnikom terapię akceptacji i zaangażowania jako metodę wsparcia wybranych zaburzeń psychicznych u dzieci i młodzieży1. „Terapia akceptacji i zaangażowania (acceptance and commitment therapy – ACT) należy do tzw. trzeciej fali terapii behawioralnej. Wykorzystuje ona procesy akceptacji i uważności, zaangażowania i aktywacji behawioralnej po to, aby rozwijać elastyczność psychologiczną jednostki.[…]. Jej celem jest umożliwienie jednostce życia zgodnego z wartościami, które ceni.”2. Autorka przytacza badania, które wykazały, że terapia akceptacji i zaangażowania zastosowana u osób cierpiących na depresję i stany lękowe przyczyniła się do zmniejszenia odczuwanych objawów. W dalszej części artykułu Amanda Błaszczak opisuje przykładowe programy z wykorzystaniem ACT, których realizacja przyczyniła się do polepszenia stanu psychicznego dzieci i młodzieży.
Aleksandra Przybysz podejmuje problem rozwodu w rodzinie i jego konsekwencji dla funkcjonowania społecznego i emocjonalnego dorosłych dzieci3. Autorka analizuje wypowiedzi badanych osób i stwierdza, że „[…] zjawiska parentyfikacji i alienacji rodzicielskiej niosą poważne zagrożenia dla dzieci”4. Zagadnienie rodzin patchworkowych jest przedmiotem artykułu Karoliny Skarbek i Małgorzaty Kierzkowskiej5. Autorki analizują wyniki własnych badań, w których zastosowano Test Rysunku Rodziny.
Kolejnym czasopismem prezentowanym w Serwisie Prasowym jest „Głos Pedagogiczny”.
Jest to miesięcznik przeznaczony dla pedagogów i psychologów szkolnych, pedagogów specjalnych, wychowawców. Wydawcą periodyku jest Forum Media Polska Sp. z oo. W Bibliotece Pedagogicznej w Ostrołęce dostępne są roczniki od 2012 r.
W numerze 2-3/2023 Karolina Appelt poświęca swój artykuł edukacji domowej6. Autorka przybliża podstawowe założenia edukacji domowej oraz wyjaśnia dlaczego rodzice decydują się na nauczanie swoich dzieci w domu. Karolina Appelt w podsumowaniu podkreśla, że edukacja domowa stanowi duże wyzwanie. Łukasz Franków w swoim artykule skupia się na ocenie efektywnego wsparcia udzielanego w ramach edukacji włączającej7. Autor charakteryzuje etapy diagnozy oraz opisuje przykładowy projekt narzędzia oceny efektywności. Małgorzata Pruś podpowiada jak rozmawiać z rodzicami, którzy nie zauważają problemów swoich dzieci8.
Pomocny dla nauczycieli będzie również scenariusz zajęć pt.” Jesteśmy różni, ale równi”9.
_______________________________
1 A.Błaszczak : Terapia akceptacji i zaangażowania jako metoda wsparcia wybranych zaburzeń psychicznych u dzieci i młodzieży. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. – 2023, nr 2, s. 16-25.
2 Tamże, s. 19
3 A.Przybysz :Rozwód w rodzinie – konsekwencje dla funkcjonowania społecznego i emocjonalnego dorosłych dzieci. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. – 2023, nr 2, s. 35-54.
4 Tamże, s. 52.
5 K.Skarbek, M.Kierzkowska : Rodzinna mozaika w rysunkach dzieci wychowywanych w rodzinach patchworkowych. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. – 2023, nr 2, s.55-72.
6 K.Appelt : Edukacja domowa – na nowo odkrywamy najstarszą formę kształcenia. Głos Pedagogiczny. – 2023, nr 2/3, s. 13-16.
7 Ł.Franków : Ocena efektywnego wsparcia udzielanego w ramach edukacji włączającej. Głos Pedagogiczny. – 2023, nr 2/3, s. 25-28.
8 M.Pruś : Jak skutecznie rozmawiać z rodzicami, kiedy nie zauważają oni problemów dzieci? Głos Pedagogiczny. – 2023, nr 2/3, s. 60-67
9 I.Bartol : Jesteśmy różni, ale równi (zajęcia dla klasy, do której uczęszczają uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych). Głos Pedagogiczny. – 2023, nr 2/3, s. 32-33
